Nieuws

7 oktober 2025

Tien jaar Fryslân Werkt: “Samenwerken voor duurzame uitstroom: De Monoliet en Fryslân Werkt”

Een interviewreeks met 10 verhalen van collega’s/partners die betrokken zijn bij 10 jaar Fryslân Werkt. Vanuit het verleden, heden en toekomst kijken we naar de kansen om samen aan de slag te gaan!

Header afbeelding

Deel artikel

Sinds april 2015 werken we met een groot aantal partners samen in arbeidsmarktregio Fryslân. Als Fryslân Werkt zijn we samen aan de slag om werkzoekenden en werkgevers te ondersteunen en om iedereen een passende plek te geven op de arbeidsmarkt. In de afgelopen 10 jaar is er veel bereikt en is de samenwerking stevig gegroeid. Nu breekt een nieuwe fase aan: op 9 oktober 2025 openen we Werkcentrum Fryslân, als onderdeel van de landelijke hervorming arbeidsmarktinfrastructuur. Inwoners en werkgevers kunnen hier terecht voor al hun vragen over werk. Daarnaast blijft Fryslân Werkt bestaan als samenwerkingsverband.

In deze interviewreeks lees je 10 verhalen van collega’s/partners die betrokken zijn bij Fryslân Werkt. Soms al vanaf het eerste uur en anderen zijn onderweg aangesloten. De grote gemene deler is dat ze allemaal stappen zetten en blijven werken aan een toekomstbestendige samenwerking. Vanuit het verleden, heden en toekomst kijken we naar de kansen om samen aan de slag te gaan!

Interview met Jelle Hiemstra (directeur uitstroomprofiel Arbeid op VSO De Monoliet) & Elsina Zwittink (netwerkcoördinator Fryslân Werkt).

Jelle Hiemstra, directeur uitstroomprofiel Arbeid op VSO De Monoliet, en Elsina Zwittink, netwerkcoördinator Fryslân Werkt, vertellen hoe ze samen optrekken om jongeren te begeleiden naar een passende plek na school.

De opdracht van de school

Jelle: “Onze opdracht is om leerlingen naar de plek te brengen die bij hen past: loonvormend werk, beschut werk of een entreeopleiding. Wij proberen altijd die doorstroom te organiseren. In sommige gevallen kan dat zelfs dagbesteding zijn, ook al is dat niet ons profiel.”

De verbindende rol

Elsina: “Ik ben netwerkcoördinator in Fryslân voor Voortgezet Speciaal Onderwijs en Praktijkonderwijs. Dat betekent 16 scholen, 18 gemeenten en 3 doorstroompunten. Jaarlijks zo’n 500 uitstromers. Ik heb geen doorzettingsmacht, maar ik breng scholen, gemeenten en doorstroompunten bij elkaar en stimuleer hen om meer samen te werken.”

Het begin van de samenwerking

Elsina en Jelle ontmoetten elkaar in 2022 tijdens een overleg over de inzet van de Europese Sociaal Fonds-subsidies. Scholen en gemeenten zaten met elkaar aan tafel voor de verdeling van de gelden. Elsina: “Later zagen we: hé, we kunnen ook inhoudelijk samenwerken.”

De lifecoach

Een goed voorbeeld hiervan is het pilotproject lifecoach. Elsina: “Dat hebben we onlangs bedacht in een gezamenlijke brainstorm. De gemeente levert dan lifecoaches aan scholen, en die worden betaald vanuit Fryslân Werkt.” Jelle: “De lifecoaches zijn er voor onze jongeren die dreigen uit te vallen. Ze staan ook buiten schooltijd naast hen en kunnen snel schakelen met instanties. De Monoliet is de eerste school waar dit van start gaat. De bedoeling is dat het daarna breder uitgerold gaat worden.”

Jelle: “Er zijn jongeren die op zoek zijn naar snel geld verdienen. Dan heb je het over criminaliteit, en dat is lastig om daar weer uit te komen.” Daarnaast wijst hij op bredere uitdagingen: “We hebben veel jongeren waarbij de motivatie iets anders is dan de banen die er liggen. De banen die er zijn, in de schoonmaak of in de bouw, daar staan ze niet om te springen. Ze willen eigenlijk iets met ICT, games ontwikkelen of influencer worden. Dan moeten we realistisch zijn en zorgen dat er altijd een plan B is.”

Te weinig plekken, te weinig middelen

Nog een uitdaging is het tekort aan plekken voor beschut werk. Elsina: “We hebben een regio-brede denktank over beschut werk. Er zijn jongeren die wachten, maar er zijn te weinig plekken. Dan valt iemand stil, of hij belandt in de dagbesteding terwijl hij meer kan. Dat is zonde.”

Jelle: “De stap van dagbesteding naar beschut werk is ook vaak te groot. Een tussenstap ontbreekt, waardoor jongeren vastlopen. Als school mogen we dagbesteding niet betalen en sommige gemeenten zijn terughoudend om dat te doen.”

Elsina: “Heel veel casussen lopen uiteindelijk vast op geld. Gemeenten hebben tekorten, het ravijnjaar komt eraan. Buiten de lijnen denken is dan moeilijk, terwijl dat wel nodig is.”

Blik op de toekomst

Elsina: “De wet ‘Van school naar duurzaam werk’ die in 2026 ingaat, wordt echt een gamechanger. Scholen, gemeenten en doorstroompunten moeten dan afspraken maken over wie wat doet in die overgang van school naar werk. Er komt een overgangsdocument bij uitschrijving. Privacyregels worden verruimd zodat gegevensdeling mogelijk wordt. Daarmee kunnen we jongeren langer volgen, tot 27 jaar.”

Jelle: “We gaan actiever volgen, ook met terugkomdagen, zodat we zien hoe het gaat na school. We willen voorkomen dat jongeren tussen wal en schip raken. Stel dat we bellen en iemand zegt: het gaat niet zo goed. Dan verwijzen we naar een lifecoach. Als daardoor 3 jongeren weer op de juiste plek komen, is dat al winst.”

Meet & Greet

Om af te sluiten met een succes: de Meet & Greet, georganiseerd door Fryslân Werkt en Onbeperkt aan de Slag, is uitgegroeid tot een niet te missen evenement. Elsina: “Sinds 3 jaar zijn er ochtenden speciaal voor VSO- en PRO-scholen. Eerst was de opkomst minimaal, nu komen er bussen vol en ontmoeten zo’n 200 leerlingen werkgevers die zeggen: wij willen jongeren wel in dienst nemen. Een resultaat hoeft niet altijd een baan te zijn. Dat een jongere in gesprek durft te gaan met een werkgever, een drempel overstapt, een volwassen gesprek voert over eigen mogelijkheden en beperkingen. Dat gesprek alleen al is een resultaat.”

Jelle: “Of dat iemand erachter komt dat hij metselaar wil worden, omdat hij het daar ziet en denkt: dit is het voor mij!”

Tekst: Richard van Breukelen

Deel artikel

Eerdere interviews

Friso Douwstra
Tien jaar Fryslân Werkt: “Samenwerken met resultaat”

Friso Douwstra is gedeputeerde van de provincie Fryslân, met in zijn portefeuille onder andere economie. Bij zijn aantreden maakte hij één ding duidelijk: geen losse arbeidsprojecten meer vanuit het provinciehuis.

Lees meer
Christien Lycklama a Nijeholt
Tien jaar Fryslân Werkt: “De beste ideeën ontstaan van onderop”

Christien is ondernemer in hart en nieren. Toen ze de oplopende tekorten in de logistieke sector zag, besloot ze in actie te komen.

Lees meer
Tien jaar Fryslân Werkt: “We mogen groter denken voor échte impact”

Gerrit Cornelisse, sinds maart manager re-integratie bij Caparis, is trots op wat er staat. “We hebben met Fryslân Werkt een sterk netwerk neergezet, waarin we elkaar snel weten te vinden.

Lees meer